Günümüzde insanlar fazla kilolarından kurtulmak amacıyla birçok yol deniyor. Bu yolların başında da moda diyetleri uygulamak geliyor. Moda diyetlerin en çok uygulananları arasında yüksek protein ve düşük karbonhidrat diyetlerinin yer aldığına dikkati çeken Beslenme ve Diyet Uzmanı Özge Öçal, bu diyetlerin kısa sürede kilo verdirdiğini, ancak yaklaşık 6 ay içinde uygulayanların yüzde 80'inin verilen kiloları geri aldığını belirtiyor.
Kadınların sık uyguladıkları protein ve karbonhidrat ağırlıklı gıdalara fazlaca yer verilen diyet uygulamalarının sağlığa yaptığı olumsuz etkileri anlatan Beslenme ve Diyet Uzmanı Özge Öçal, bu konuda merak edilen soruları şöyle yanıtlıyor:
Protein Diyeti Zayıflatıyor mu? Bu Diyetin Etkisi Ne Kadar Sürüyor?
- Günümüzde en fazla popüler olan diyetlerin başında yüksek protein içeren diyetler geliyor. Bu diyet sisteminde protein yüksek oranda tüketilirken, karbonhidrat içeren gıdalar daha az tüketiliyor.
- Kilo vermeyi sağlıyor ama uzun dönemdeki sonuçlarına bakılınca insan sağlığına çok yararlı olduğunun kanıtlanamadığı biliniyor.
- Proteinlerin sindirimiyle açığa çıkan maddeler nedeniyle böbreklerin yükü artıyor. Uzun dönemde ise böbrekler ve karaciğer yorulabiliyor.
- Normal koşullarda bir günde aldığımız enerjinin yüzde 50-55inin karbonhidrattan, yüzde 15-20sinin proteinden, yüzde 25-30'nun da yağlardan gelmesini istiyoruz.
- Karbonhidratı az alırsak yağdan alacağımız enerji artar. Hayvansal proteinlerin aynı zamanda yağ da içerdiklerini unutmamalıyız. Eğer sadece protein ağırlıklı beslenilirse kalp ve damar hastalıklarının riski artabilir.
- Sürekli et yiyerek yaşamak da mümkün değildir bu nedenle sağlıklı ve uygulanabilir bir diyet türü olarak değerlendirmek söz konusu olamaz.
- Düşük kalorili diyet yaparsanız, bazal metabolizma hızı düşer, normal beslenmeye başlayınca vücut daha çok yağlanmaya başlar.
- Kısacası popüler diyetlerin kısa dönem etkileri var ama uzun dönem etkileri olumsuz bir şekilde karşımıza çıkıyor.
Karbonhidrattan Kısıtlı Diyetler Zararlı mıdır, Zararlıysa Neden Zararlıdır?
Ekmeği beslenmemizden çıkarmak son derece sakıncalıdır, bunun yerine miktarı ve türü iyi ayarlanmalıdır. Çünkü yağlar karbonhidratların ateşinde yanıyor. Vücudunuz yeteri kadar enerji alamazsa yediğini saklar ve kilo vermek mümkün zorlaşır.
- Örneğin ortalama 70 kg ağırlığında, 170 cm boyundaki sağlıklı bir erkek günde ortalama 6-7 dilim ekmek yemelidir.
- Bir tencere yemeğe 2 yemek kaşığı sıvı yağ konulmalıdır, vücudun yağa da ihtiyacı vardır. Yemeğe et koyuyorsanız ayrıca yağ eklemenize gerek yoktur. Çünkü etin içinde sizin göremediğiniz yağlar var.
- Aynı şekilde zeytin, fındık, ceviz, badem de yağ yerine geçtiğinden avuç avuç yememekte fayda var. Diyet bir matematiktir, bu nedenle neyin yerine neyi koyacağınızı iyi bilmeniz gerekiyor.
- Ayrıca diyet demek her şeyin yasak olması anlamına gelmiyor. Sağlıklı beslenmede ise katı yasaklar yoktur, onun yerine ölçüler vardır. Aşırıya kaçmamak, tüm gıdalardan yeterli ve dengeli bir şekilde tüketmek vardır.
- Örneğin çikolatasız duramayanlara çikolata veriyoruz ama bunun miktarı ve diyetinde ne ile değiştirdiğimiz önemli. 20 gramlık bir çikolata bizim için 2 porsiyon meyve ve 1 tatlı kaşığı yağa karşılık gelir.
- Dışarıda yemek yerken ızgara et yiyecekseniz yanında gelen pilavı, makarnayı, patatesi reddedip onun yerine tam tahıllı ekmek tercih etmek öğününüzün yağ miktarını dengelemeye yardımcı olacaktır. Soslu salatalardan uzak durarak fazla kalori almanın önüne geçebilirsiniz. Izgara et veya tavuklu salatanın yanında bir su bardağı ayran içebilirsiniz.
- Izgara ete güvenemezseniz peynir ekmek yiyebilirsiniz.
- Özellikle akşamları kırmızı et yemek yerine, levrek ve çupra gibi yağ oranı düşük balıkları tercih edebilirsiniz.
- Günler kısaldıkça güneş ışığıyla daha az maruz kalıyoruz, bu da metabolizma hızımızı yavaşlatıyor. Bu nedenle güneş battıktan sonra ağır yemek yememek gerekiyor. Akşamları daha çok meyve ve sebze yemek sindirimi de kolaylaştırır.