Su, vücudumuzun ihtiyaç duyduğu yaşamsal açıdan en önemli maddedir. Vücudun çeşitli işlevlerini sürdürmesini sağlayan temel kimyasal reaksiyonlarda önemli rol oynar. Bu kimyasal reaksiyonlarda ortaya çıkan yan ürünlerin birçoğu, böbreklerde işlenerek "idrar" denilen sıvıya dönüştürülür ve idrar yolları aracılığıyla vücuttan atılır.
Üriner sistemin normal işlevi, idrar yollarındaki yapısal anormallikler ya da hastalık nedeniyle bozulabilir. Örneğin mikroplar, üriner sistemin normal çalışmasını engelleyen bir enfeksiyona yol açabilir. İdrar yolu enfeksiyonundan kuşkulandığınızda ya da üriner sistemle ilgili bir sorununuz olduğunu düşündüğünüzde, test yapması ve uygun bir tedavi önermesi için doktorunuza başvurmalısınız. Eğer tedavi edilmezse, idrar yolundaki bir enfeksiyon, daha ciddi, hatta yaşamı tehdit eden sorunlara ve idrar yollarında kalıcı hasara neden olabilir.
İdrar Yolu Enfeksiyonlarının Tipleri
En sık rastlanan idrar yolu enfeksiyonları şunlardır:
- Üretrit - Üretra (idrarın mesaneden çıkarak vücut dışına atılırken geçtiği tüpe benzer oluşum) iltihabı
- Sistit - Mesane (üretra yoluyla dışarı atılmadan önce idrarın biriktiği balona benzer organ) iltihabı
- Piyelonefrit -Böbrekleri ve üreterleri (her bir böbrekle mesane arasındaki 2 tüpe benzer oluşum) içeren üst idrar yollarının iltihaplandığı daha ciddi bir durum
Bir enfeksiyon nedeniyle antibiyotik verildiğinde, belirtiler geçtikten sonra ve kendinizi daha iyi hissetmeye başladığınızda bile ilaç almaya devam ederek bütün hapları bitirmeniz gerekir.
Sık Görülen Belirtiler
- Az miktarlarda idrar çıksa bile daha
- Sık idrar yapma gereksinimi
- İdrar yapma sırasında acı ya da yanma hissi
- Penis ya da vajinadan yeşil-sarı ya da beyaz akıntı gelmesi
Bu belirtilerden herhangi biri bulunduğunda doktorunuza başvurun; idrar yolu enfeksiyonu ya da cinsel yolla bulaşan bir hastalığınız olabilir. Cinsel yolla bulaşan hastalık tanısı konulursa, cinsel ilişkide bulunduğunuz kişilere bildirerek onların da tedavi edilmesini sağlamanız gerekir.
- Belin tam üzerinde ağrı
- Yan tarafta ya da kasıkta ağrı
- Ateş, üşüme, bulantı ve kusma
- İdrarda cerahat ya da kan
Yukarıdaki belirtilerden herhangi biri bulunduğunda, hemen doktorunuza başvurun; piyelonefrit ya da başka bir ciddi sorununuz olabilir.
İdrar Yolu Enfeksiyonlarını Önleme Yolları
- Bol miktarda sıvı almak; günde en az 8-10 bardak su. Fiziksel olarak etkin ya da sıcak bir ortamda bulunan kişilerin, sıvı miktarını artırması gerekir.
- Daha sık idrar yapmak.
- Edep bölgesini, özellikle cinsel ilişkiden önce ve sonra olmak üzere her gün yıkamak.
- Cinsel ilişkiden sonra idrar yapmak.
- Güvenli cinsel ilişki (cinsel ilişki sırasında prezervatif kullanmak)
- Kadınların tuvalet temizliğini önden arkaya doğru yapması
- Deodorant içeren hijyen ürünlerinin kullanılmaması
Çocuklarda Görülen İdrar Yolu Enfeksiyonları
İdrar yolu enfeksiyonları, çocuğun üriner sisteminde yaşamı tehdit edici ve kalıcı hasara neden olabilir. Bu nedenle çocuğun mümkün olduğu kadar çabuk tedavi edilmesi gerekir, idrar yolu enfeksiyonlarının belirtileri, çocuklarda ve erişkinlerde benzer olmasına karşın, çocuklarda gözlenmesi daha zor olabilir. Çocukta ateş ve üşüme, bulantı ve kusma olabilir; karın, sırt ya da pelvis ağrısından yakınabilir; idrar yaparken acı duyduğunu söyleyebilir. Bunun yanı sıra, çocuk sinirli olabilir ya da yemek istemeyebilir. Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları olan çocuklarda idrar yollarında bir anormallik olup olmadığını görmek için, doktor test yapılmasını isteyebilir.