Meksika da başlayarak diğer ülkelere yayılım gösteren Influenza A H1N1 grip salgını tüm dünyaya yayılmış durumda. Günümüzde mevcut salgını oluşturan bu virüsün yapısı incelendiğinde hem domuz tipi, hem mevsimsel grip oluşturan insan tipi, hem de kuş gribi tipi ile karışmış melez bir virüs olduğu saptandı.
Okulların açılmasıyla birlikte yayılma riski daha da artacak olan domuz gribi ile birlikte mevsimsel grip salgınına karşı veliler ile birlikte okulların hazırlıklı olarak işbirliği yapması önem taşıyor. Acıbadem Maslak Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Sesin Kocagöz, çocukların bu virüsleri erişkinlere göre daha çok yaydıklarını, bu nedenle hastalığın yayılmasının önlenmesinde temizliğin büyük rol oynadığını belirtiyor. Ayrıca kalabalık ve havasız ortamlar risk oluşturduğu için mümkün olduğunca bu tür ortamlardan uzak durmak gerekiyor ve kapalı alanların sıkça havalandırılması önem taşıyor. Prof. Dr. Sesin Kocagöz, çocukların acilen sağlık kuruluşuna götürülmesini gerektiren belirtileri ve yapılması gerekenleri şöyle sıralıyor:
- Yakınmalarının artması
- Hızlı veya zor nefes alma
- Vücutta solgunluk ya da morarma
- Beslenememe
- Uyarılara cevapta azalma ve uykuya meyil
- Huzursuzluk
- Ateşle beraber döküntü görülmesi
- Bu durumlar ortaya çıktığında en yakın sağlık merkezi aciline başvurun.
- Mümkün ise önceden hekiminiz ile temasa geçin ve bilgilendirin.
- Yolculuk sırasında çocuğunuzun ağzını ve burnunu maske ile kapatarak etrafa bulaşma riskini azaltın. (Şayet çocuğunuz maske takamayacak durumda ise etrafındaki kişilerin maske takması gerekmektedir.)
Prof. Dr. Sesin Kocagöz, ailelere çocuklarının domuz gribi konusunda taşıyabileceği riskler ve alınacak önlemler hakkında şu bilgileri verdi:
Çocuğunuzda H1N1 (Domuz Gribi) Varsa Yapılması Gerekenler:
- Tüm önlemlere rağmen çocuğunuz grip olduysa vakit kaybetmeden okul yönetimini bilgilendirin.
- Hekiminize başvurun. Hekiminiz çocuğunuza gerekli testlerin ve tedavi planını oluşturacaktır.
- Şayet çocuğunuzun genel durumu iyi ise bulaştırma riskini aza indirmek için evde istirahat etmesini sağlayarak bol sıvı alıp, var olan yakınmalarına yönelik tedavi uygulayın.
- Boğaz ağrısı için pastil, yüksek ateş, baş ve genel vücut ağrısı için ateş düşürücü, ağrı kesici almasını sağlayın.
Çocuğunuzun Okulunda H1N1 (Domuz Gribi) Virüsü Çıktıysa:
- Okul yönetiminin önerileri doğrultusunda hareket edin.
- Hapşırırken ve öksürürken çocuğunuzun ağzını ve burnunu tek kullanımlık mendillerle kapatması ve kullanılmış mendilleri çöpe atması konusunda eğitin.
- Özellikle hapşırdıktan veya öksürdükten sonra, ellerini iyice yıkamasını sağlayın.
- Yıkayamayacağı durumlarda kullanması için çantasında alkol bazlı el temizleyici bulundurmasını ve kullanmasını sağlayın.
El Sıkışmayın, Öpüşmeyin
Oseltamivir ve zanamavir isimli antiviraller ilk 48 saat içinde alınırsa belirtilerin azalmasına ve oluşma riski olacak komplikasyonların önlenmesinde etkilidir. Hekiminiz gerekli gördüğü takdirde antiviral tedavi verecektir. Özellikle altta başka hastalığı olanlarda riskli hastalık gurubunda olanlara (yaşlı ve çocuklar ile hamileler, kalp, akciğer veya böbrek hastalığı olanlar ile kanser ve benzeri tedavi altında olanlar) enfeksiyonu ağır geçirenlere önerilir. Ek olarak başka insanlara bulaştırmamak için, kalabalık ortamlara girmemek, özellikle riskli olan grup olan yaşlı ve çocuklardan uzak kalmak, öksürme ve hapşırma sırasında mendille ağız ve burunu kapamak ve sonrasında mendili atmak önerilmektedir. Grip ve diğer enfeksiyonlardan korunmanın en önemli yolu sıklıkla sabun ve su ile ellerin yıkanmasıdır. Öksürdükten veya hapşırdıktan sonra ellerinizi mutlaka yıkayın
Grip Nasıl Bulaşıyor
- Öksürük ve hapşırma yoluyla, hasta kişinin tükürük zerrecikleri havaya yayılarak sandalye masa gibi yüzeylere bulaşabilir.
- Kişi virüsün bulaştığı bir yere dokunduktan sonra ellerini ağzına, gözlerine veya burnuna sürerse virüs bulaşabilir.
- Bu yüzeylerde virüsün ne kadar süreyle canlı kalabileceğini etkileyen ısı, nem oranı, yüzey niteliği gibi pek çok faktör söz konusudur. Hasta kişinin temasının olduğu bu yüzeylere dokunulmamalı, herhangi bir sebeple dokunulduysa eller yıkanmalıdır.
- Bu yüzden sıklıkla ev, ofis ve okullarda kirliliğin çok olacağı yüzeylerde temizliklerinin sıklıkla yapılması gereklidir.
- Temizliğin normalde kullanılan standart ortam temizlik ürünleri ile yapılması yeterlidir.
- Ellerin sabun ve su ile yıkama ortamı bulunmadığı durumlarda alkol bazlı el temizlik ürünleri kullanılmalıdır.
Temizlikte Şunlara Dikkat Edin:
- Grip virüsünün yayılmasını önlemek için, yüzeylerin (masalar, kapı kolları, banyo yüzeyleri mutfak tezgahı, oyuncaklar vb) günlük temizlikte kullanılan deterjanlarla temizlenmesi yeterlidir.
- Hastalara ait çarşaf, çamaşır, havlu ve kap kacağın ayrı olarak yıkanmasına gerek yoktur.
- Ancak, bu eşyalar yıkanmadan başkası tarafından kullanılmamalıdır.
- Bu çarşaflar mümkün olduğunca elle temas edilmeden taşınmalı ve yıkanmalıdır. Hastanın çarşafları, çamaşırları değiştirildikten sonra eller mutlaka sabunlu suyla yıkanmalıdır.
- Hastaya ait kap kacak ya bulaşık makinesinde ya da elde deterjan kullanılarak yıkanmalıdır.
Bunları Aklınızda Tutun:
- Mevsimsel grip aşısının yaptırılmasının ardından birkaç ay sonra gelmesi planlanan H1N1 aşısının ( üç hafta ara ile iki doz) yapılması korunmada önemlidir.
- Okulların grip salgını nedeni ile bir süreliğine kapanması olasılığına karşın hazırlıklı olun.
- Çocukların bu nedenden dolayı bir süreliğine evde kalma ihtimallerine karşın bakımları ve sıkılmamaları için koşullarınıza uygun planınızı önceden oluşturun.
- Grip benzeri bulgularınız var ise evde kalın.
- Bu grup enfeksiyonlarda okullar ve iş yerleri enfeksiyonun yayılması için ana kaynak oluşturmaktadır. Bu yüzden bulaşma zincirini kırmak için evde kalın.
- Sakin olun.
- Hastalık belirtileri geliştiyse telaşlanmayın.
- Zaman kaybetmeden hekiminize başvurun ve onun önerilerine uyarak belirtilerin başlamasından 7 gün sonrasına ya da belirtilerinizin tamamen geçmesinden bir gün sonrasına kadar evde dinlenin.
- Hasta görünen, ateşli ve öksürüğü olan kişiler ile yakın temastan kaçının.