Uzmanlar derinin yaşlanmasının en çok güneş ışınlarıyla temas eden bölgede gerçekleştiğini belirterek, "foto hasar" olayına dikkatleri çekiyorlar. Dermatolog Prof. Dr. Vedat Sezer, "bronzlaşmış bir ten, sağlık ve güzelliğin sembolüdür, ancak derinin mikroskobik olarak yaşlanması en çok güneş ışınları ile temas eden bölgelerde olur" diyor: "Biyolojik yani zamana bağlı yaşlılığı, foto hasar hızlandırır. Korunmasız ve aşırı güneşlenme, erken cilt kırışıklıklarına, benek benek çillere, hatta deri kanserlerine neden olur" diyor.
Sadece Amerika da her yıl 600 bin kişinin, deri kanserine yakalandığını belirten Dermatolog Uz. Dr. Ahmet Günay ise, Sidney’de düzenlenen Dünya Dermatoloji Kongresi’nde dünyada melonom ( ölümcül cilt kanseri) vakalarında yüzde yüze varan artış olduğu belirtildiğini söyleyerek, yeni tedavilerde bağışıklık sistemini kuvvetlendiren verem aşısı ve atar damar içine verilen kemoterapi ilaçları kullanıldığını söylüyor.
Lazerle Çil Tedavisi
Erbiyum yağ lazer adı verilen cihazda, lazer ışınları su tarafından emilebilen özelliğe sahiptir. Cilde verildiğinde cilt yüzeyinde soyulma, buharlaşma yaparak çilleri ve lekeleri yok ediyor. Anestezi görevi gören bir krem 1,5-2 saat önce hastanın cildine sürülüyor. Çilleri soyma işlemi 10 dakika-1 saat kadar sürüyor, yakılan bölgeyi önce sentetik maddelerle kaplayıp, üzerini sargılayarak, hastayı eve gönderiyoruz. Toplam 1 hafta sonra çiller tamamen kayboluyor. Bu sürede kesinlikle güneşe çıkmamak gerekiyor. Çilleri lazerle soydurmanın fiyatı ise yapılan bölgeye, derinliğine göre değişiyor.
Sedeflere Güneş İyi Geliyor
Deniz ve güneşin de sedefin tedavisine olumlu etkisi vardır.
Güneş Kremi Yerine A Vitamini
Yüksek koruma faktörlü güneş kremlerinin ciltte alerjik reaksiyon yarattığı, A vitaminin ise koruyucu kremlerden daha etkili olduğu ortaya çıktı.
European Journal of Dermotology de yayımlanan bir makaleye göre, hassas tenli insanlarda betakeroten hapları (provitamin A), UV ışınlarına karşı tek başına güneş kremlerinden daha iyi koruma sağlıyor. Yine Magdeburg Üniversitesi’nden Prof. Harold Gollnick’in yaptığı araştırmaya göre, A vitamini alanların cildi güneşe karşı daha iyi korunuyor. Güneş korumalı krem sektöründe en son 60 koruma faktörlü krem üretilirken, dermatologlar yüksek koruma faktörünün ciltte alerjik reaksiyonlar oluşturduğunu belirtiyorlar.
Sorular
- Soru: Güneşten oluşmuş lekelerin tedavisi var mı, bunlar kansere dönüşür mü?
Cevap: Güneş bu tür lekeleri uyaran ve artıran bir faktör. Hidrokinon içeren kremler sürerek bu lekeleri tedavi etmeye çalışabilirsiniz, bu da etkili olmazsa, lazer uygulanmalı. - Soru: 12 yaşında kızım kızıl saçlı ve vücudunun her yerinde benler var, ailemde melonom (cilt kanseri) var, çocuğa da geçer mi? çok endişeleniyoruz.
Cevap: Ailede melonom olması riskli bir durumdur, çocuğunuzun vücudundaki benleri 6 ayda bir kontrol ettirerek renginin koyulaşması, yuvarlak bir benin köşeli hale dönmesi, kaşıntı, ağrı gibi şikâyetleri kontrol ettirmesi gerekir. - Soru: Bütün yüzümde koyu renkli benlerim var, güneş bunları artırır mı?
Cevap: Koyu renkli benler diğerlerine göre göre daha risklidir, bir dermatolog tarafından incelenmesi gereklidir, artma ihtimalleri vardır. - Soru: Boynumda benlerim çok fazla, benlerimi aldırsam bir zararı olur mu?
Cevap: Ben aldırmanın bir zararı yoktur, ancak tüm halde, kökleriyle çıkarılmalılar. - Soru: Elimde vitiligo ( beyazlanma) var, güneşte geçer mi?
Cevap: Bu beyazlıkların, güneşte etrafı daha fazla yanar, içi yanmaz, daha belirgin hale gelirler. Tedavi için ultraviyole A ışınları içeren kabin (PUVA) tedavisini deneyebilirsiniz. - Soru: Sağlıklı bronzlaşma için ne yapılabilir?
Cevap: Güneşin en yoğun olduğu saatlerde kesinlikle güneşe çıkmayın ve mutlaka güneşten koruyucu kremler kullanın. - Soru: Et benlerini aldırmak istiyorum, nasıl alınıyor?
Cevap: Tedavisi 4 yöntemle yapılıyor. En çok elektrokoter, kriokoter ve cerrahi yöntemle tedavi ediliyor.- Elektrokoter: elektrik enerjisi ile çalışan bir alet, bununla benler yakılıyor, benler kayboluyor.
- Kriokoter: Sıvı nitrojen tüpleri bir aplikatöre bağlanarak benler dondurma ilkesi ile yok ediliyor.
- Cerrahi Yöntem: Benler kökleri ile çıkartılarak o bölgeye dikiş konularak tedavi yapılıyor.
- Soru: Yüz ve vücudumda sedef lekeleri var, güneş tedavi eder mi?
Cevap: Güneşlenerek sedefleriniz azalır. Ancak sadece güneş yeterli olmaz, bunun yanında bağışıklık sistemini kuvvetlendiren ilaçlar yardımıyla da sedef artık tedavi edilebiliyor. - Soru: Sivilcelerim güneşte geçer mi?
Cevap: Güneşin sivilceleri kurutucu etkisi var, evet iyileştirir.
İdeal Güneş Kreminde Olması Gerekenler
- Koruma için- uva, uvb filtresi, titan oksit ve çinko oksit gibi mikro pigmentler.
- Bakım için- kurumayı önleyici lipitler ve hidrojeller.
- İkincil koruma için- serbest kökleri yok eden E vitamini, enfeksiyon önleyici aloevera, papatya gibi bitki özleri.
- Kremin suda çözülmemesi için- silikon yağlar, lipozomlar, lipojeller.
- Kremin alerji yaratmaması için- kendi kendine bronzlaşma sağlayan madde, kokulu, böcek kovucu madde içermemesi gerekiyor.
Işın Filtreli Giysiler
Bilim adamları UV ışınlarını geçirmeyen elbiseler ve "kişisel bronzlaşma programları" geliştirmeye çalışırlarken, dermatologlar UV ışınları ile mücadelede yeni bir modanın etkili olabileceğini düşünüyorlar: Kalın mayolar, ışın filtreli T-Shirt ve kalın kumaştan üretilmiş yaz giysilerini kullanmak. Uzmanlar tüm giysilerde yıkama etiketinin yanı sıra, UV koruma koruma faktörünün de belirtilmesi gerektiğini söylüyorlar. 1990’lı yılların plaj modası; şapka, gözlük ve çabuk kuruyan likra kumaştan plaj elbisesi giymek. Ekvator altındaki Avusturalya da ise sürücülerin oto camına dayadıkları kollarında cilt kanseri daha yaygın görüldüğü saptanmış ve sürücülere yazın kolluk kullanma zorunluluğu getirilmiş. Bir başka yeni uygulama Hollanda da; teknik araştırma kurumu olan (TNO) artık inşaat, trafik, posta idaresi, kanalizasyon işlerinde çalışan işçilere bu tür elbiselerin giydirilmesini şart koşuyor. Dermatologların bu alandaki en son favorisi yeni geliştirilen mikro pigmentli "hi-tech" güneş kremleri. Bu fiziksel filtreler milimetrenin yüz milyonda biri büyüklüğündeki titanyum dioksit veya çinko oksit partiküllerinden oluşuyor. UVA ve UVB ışınlarını yoğun şekilde yansıtıyorlar, böylece güneş enerjisi cilde giremiyor
Hangi Koruma Faktörü?
Cildinizin Cinsi Doğal Korunma Süresi, Koruma Faktörü
- Kızıl saçlı, çok açık ten 5 - 10 dakika 20-16
- Sarışın, beyaz ten 10 - 20 dakika 16-10
- Kumral ten 20 - 30 dakika 10-4
- Esmer ten 40 dakika 4-2
Test: Güneşle Aranız Nasıl?
Size uyan şıkları işaretleyin ve güneşe karşı olan duyarlığınızı aşağıda okuyun: