Saç dökülmesi sık rastlanan bir rahatsızlık olup, hemen hemen tümümüz hayatımızın belirli bir döneminde bu sorun ile karşılaşmışızdır. Dış görüntümüzün önemli bir bölümünü oluşturan saçlardaki problemler hem fiziksel, hem psikolojik olarak rahatsızlık yaratır. Saç dökülmesi saçlı derinin tümüne yayılabilir veya bir kaç alanda lokalize olabilir; bu kalıcı tahribat veya geçici dönemsel dökülmeler şeklinde de gelişebilir. Toplumda en sık karşılaşılan iki ayrı tip saç dökülmesinin üzerinde durmak gerekir.
Androjenik Alopesi(Erkek Tipi Saç Dökülmesi)
Saçlı derinin belirli bölümlerinde simetrik gelişen, erkeklerde sıkça rastlanan bir saç kaybı şeklidir. Saç dökülmesi şakaklardan başlayıp, tepeye doğru ilerler. Saç sayısında azalma, incelme, kısalma göze çarpar. Kadınlarda ise genelde saçların cılızlaşması, seyrelmesi şeklinde bulgu verir. Erkeklerin %70’inde rastladığımız bu dökülme kadınların %10 unda karşımıza çıkmaktadır. Genellikle 20’lı yaşların sonunda başlar, dökülmenin hızı bireysel olarak değişik hızlarda ilerler ve bazen çevre faktörlerinin de etkisiyle değişebilir. Bu tip dökülmeler şiddetli vakalarda tüm tepenin açılmasına kadar ilerleyebilir ve kişinin psikolojik sorunlarının da gelişmesine neden olabilir.
Etkilenen bölgelerde saçlar inceleşir ve seyrekleşir. Oluşumunda erkeklik hormonu olan testosteronun cilde temasında oluşan dehidrotestesteronun kıl köklerini inceltici etkisi vardır.
Tedavisi ve takibinde hastalarımızın uzun süreli izlenmeleri ile olumlu sonuçlar alabilmekteyiz. Özellikle minoxidil içeren saç spreyleri veya finasterid içeren tabletler olumlu sonuçlar oluşturmaktadır. İlaçlar düzgün olarak kullanıldığında ve destekleyici tedavi ile zenginleştirildiğinde etkinlik artmakta ve öncelikle saç dökülmesi durabilmekte ve hatta bir miktar saç çıkışı da sağlanabilir. Etkinliklerini uzun sürede ve dikkatli kullanımla göstermektedirler.
Semptomatik (Dönemsel) Dökülmeler
Kadın ve erkeklerde eş sıklıkta rastlanan saç dökülme şikayetidir. Tek bir hastalık olmayıp bir takım diğer hastalıklarla beraber saç köklerinin ritmik siklüsünün bozulması sonucu gelişebilir. Doğum yapan kadınlarda, tiroit bezinin çalışma bozukluklarında ciddi sistemik hastalıklar(zatürre, kan kaybı, böbrek hastalıkları...), büyük üzüntüler ve korkulardan sonra bunu izleyen 5-6 ay içinde dökülmeler olabilir, bu tarz dökülmeler 3-5 ay kadar sürebilir. Saç kayıplarının diğer bir sık nedeni de vitamin ve mineral eksiklikleri olup bunları diyetle yeterli alınmaması veya kaybın çok olması, vejetaryenlik, emilim bozuklukları saç dökülmelerini hızlandırır. Bütün bu nedenlerin tespiti için öncelikle hastaları muayene tetikten sonra gerekli tahlilleri yaptırmalıyız. Hastadaki dökülme nedeni saptandıktan sonra sebebe yönelik takviyeler ve destekleyici önerilerle saçlar tekrar kazanılır.
Uzman Dr. Ayşe Özboya
Alman Hastanesi Dermatoloji Bölümü/Sıraselviler İstanbul