Bebeklerin büyük bir çoğunluğu normal şekilde büyür. Ancak, kilo alma ve boy uzama oranları doğal olarak bebekten bebeğe değişir.
Ender durumlarda, bebeklerin büyümesi durur veya yavaş seyreder. Gelişme sorunu olan bebekte görülen en önemli belirti, kilo almaması veya zayıflamasıdır. Yine gelişme sorunu olan bebeklerin çoğu, gelişme gerilemesi ve fiziksel ve duygusal eksiklikler gösterir. Bir şeye bakamazlar, duygusuz ve çekingen olurlar. Bazılarında kusma, ishal ve salya gibi mide-bağırsak sorunları görülür.
Her ne kadar gelişme sorunları çocukluk döneminin herhangi bir aşamasında meydana gelebilirse de, en çok bebeklik döneminde, özellikle de hastaneye yatırılan bebeklerde görülür. Zeka açısından geri veya otistik ya da beyin felci bulunan bebeklerde, gelişme bozuklukları daha çok görülür.
Gelişme sorunları temelde iki kategoriye ayrılır: Organik sorunlar, ki bunun anlamı, bebeğin kilo almamasına fiziksel bir sorunun yol açtığıdır; ve organik olmayan sorunlar, bu da sorunun besleme hataları, ihtimam göstermeme, sevgi göstermeme gibi psiko-sosyal veya çevre faktörlerinden doğduğu anlamına gelir.
Gelişme sorunlarının yaklaşık %70 i organik olmayan sorunlardan kaynaklanmaktadır, geri kalan %30 ise fiziksel bir sorundan doğar. Gelişme sorunlarına pek çok fiziksel neden yol açabilir. İnce bağırsakta hazım düzensizlikleri, yarık damak ve iç ifrazat bozuklukları, kilo almayı önleyen başlıca sorunlardır. Belirli bir fiziksel neden saptanırsa, bu bozukluğun tedavi edilmesi ile genelde gelişme sorunları ortadan kaldırılabilir.
Organik Olmayan Nedenlerden Kaynaklanan Gelişme Sorunlarının Düzeltilmesi İse Daha Karmaşık Bir Konudur.
Organik olmayan nedenlerden kaynaklanan gelişme sorunlarının yaklaşık yarısı, bebeğe psiko-sosyal veya fiziksel ihtimam gösterilmemesi nedenlidir. Örneğin bebeğin yeterince beslenmemesi gibi. Ebeveynler -özellikle de anne- kendini bu sorumluluğun altında ezilmiş hissedebilir, kafası başka sorunlarla dolu olabilir, bunalıma kapılabilir. Bu durum en çok istemeden hamile kalmış kadınlarda görülür. Hamile kalmak istememiştir, şimdi de bebeği istememektedir. Yeterince beslememenin yanı sıra, bebeğe sevgi ve ilgi de göstermemektedir. Bu durumda bebek öpülmez, sevilmez, oyun oynanmaz. Genelde kabaca ve hoyrat tutulur.
Böyle bir ihmalden ötürü gelişme bozukluğu gösteren bebeklerde bazı işaretler görülür. Örneğin altlarında isilikler vardır, tırnakları kesilmemiştir, isilikleri tedavi edilmemiştir ve giysileri kirlidir.
Fiziksel olmayan bir sorundan ötürü kilo alamayan bebeklerin hepsi ihmal edilmiş değildir. Bazı aileler, bebeğin yeterli kalori almasını önleyen besleme hataları yaparlar. Örneğin, tecrübesiz bir ebeveyn, bebeğin mamasını sulandırabilir. Ya da bebeği gereken sıklıkta doyurmaz veya yeterince çok mama vermez.
Bebeğiniz Kilo Almıyorsa Ne Yapmalısınız?
Doktora danışın. Her kontrolde bebek tartılır, boyu ölçülür ve bunlar kaydedilir, uygun şekilde kilo almıyorsa veya zayıflıyorsa, doktor size onu nasıl beslediğinizi ve iştahını soracaktır, kusma veya ishal olup olmadığını öğrenmek isteyecektir.
Hastaneye yatırılması gerekebilir. Gelişmemesinin nedeni ihmal veya yanlış besleme ise, hastaneye yatırılan bir bebek, bir haftada yarım kilo alır. Eğer muayene sonucunda organik bir neden olduğu anlaşılırsa, tam bir teşhis koymak için testler yapılır.
Etkilenen bebeklerin az da olsa küçük bir bölümü, geç dönemde tedaviye götürülür. Her ne kadar yanlış veya yetersiz beslenmeden doğan yeterli kilo almama ve yetersiz büyüme sorunları düzeltilebilirse de, 6 aydan uzun süre yeterli beslenmeyen bir bebek, asla normal büyüklükte bir beyine sahip olamaz. Bunun yanı sıra, bu çocukların çoğu okuma ve lisan sorunlarına yakalanır ve büyüdüklerinde topluma uyum sağlamakta zorluk çekerler.