Ergenlik dönemi, çocukluk çağı ile yetişkinlik çağı arasında bir geçiş dönemidir. Bu dönem birçok fiziksel, bilişsel, duygusal değişim ve gelişimi de beraberinde getirir. Genellikle 9-11 yaşlarında başlayan bu süreç 19-21 yaşlarında tamamlanır. Sıklıkla rastlanmasa da bazı çocuklarda daha erken başladığı, ‘erken ergenlik’ gözlemlenir. Bu dönemde ruh halinde, davranışlarda yaşanan değişiklik aileleri tedirgin etse de aslında bu süreç çocuğun sağlıklı olduğunu gösterir. Ergenlik dönemi yaşlara göre erken, orta ve geç ergenlik dönemi olarak sınıflandırılır.
Ergenlik Dönemi Belirtileri Nedir?
Ergenlik belirtileri kız ve erkek çocuklarda farklı zamanlarda, her çocukta farklı şekillerde ve farklı bulgularla başlayabilir. Birtakım fiziksel, bilişsel ve duygusal değişimler yaşanır ancak bu dönemde öncelikle fiziksel belirtiler gözlemlenir.
Ergenlik Döneminde Fiziksel Değişim
Kız çocuklarında;
- Boy uzaması,
- Sivilcelenme,
- Meme tomurcuklanması,
- Kalça genişlemesi,
- Genital bölge ve koltuk altı tüylenmesi,
- Adet kanamasının görülmesi,
Erkek çocuklarında;
- Yumurtalık hacminde artış,
- Boy uzaması,
- Sivilcelenme,
- Tüylenme (yüz, göğüz bölgesi, genital bölge, kol ve bacaklar),
- Ses kalınlaşması,
- Genital organların gelişimi ve ilk ereksiyon ergenlik döneminin fiziksel belirtileridir.
Ergenlik Döneminde Duygusal Gelişim
Ergenlik döneminde yaşanan hormonal değişimler duygu değişimlerini de beraberinde getirir. Bu dönemde dikkati çeken ilk nokta duygu yoğunluğundaki artış ve istikrarsızlıktır.
- Aşık olma,
- Mahcubiyet, çekingenlik
- Aşırı hayal kurma
- Tedirgin ve huzursuz olma
- Yalnız kalma isteği
- Çalışmaya karşı isteksizlik
- Çabuk heyecanlanma
- Ruhsal ve duygusal zorlanmalar bu dönemde görülen duygu durumlarıdır.
- Özellikle akran ilişkilerinde ve okul hayatında yaşanan zorluk bireyi depresif ve mutsuz hissettirebilir.
- Bu dönemde görülen duygusal problemler bireyin zekasına ve çevreleri tarafından kabul edilme derecelerine, ailelerinin tutumuna göre değişiklik göstermektedir.
- Yine bu dönemde en çok gelecekle ilgili kaygı görülür.
- Birey bu dönemde yeni deneyimlere yönelme, risk alma davranışı içindedir.
- Ebeveyne karşı çift yönlü zıt duygular besleyebilir. Sevgi, kızgınlık bir aradadır.
- Bu dönemde anne babaya bağlılığın azaldığı gözlemlenebilir. Arkadaşları, akranlarıyla vakit geçirme isteği artar.
Ergenlik Döneminde Bilişsel Değişim
- Ergenlik döneminde tam anlamıyla olgunlaşmış bir ahlak yapısından söz etmek mümkün değildir ancak bu dönemde ahlaki değerler birey için önemlidir. Bu dönemde ahlaki gelişimle kişilik gelişimi arasında kuvvetli bir bağ vardır. Ahlaki gelişimin de ailenin tutumuyla doğrudan ilişkili olduğunu söyleyebiliriz.
- Bu dönemde bireyin kimlik duygusu gelişir.
- Soyut düşünme becerisi kazanır.
- Yakın geleceğiyle ilgili planlar yapmaya başlar.