Safra Kesesi Hastalıkları Tanı Ve Tedavisi

Safra kesesinin görevi karaciğerin ürettiği safranın bir kısmını -açlık dönemlerinde- ana safra kanalından emerek depolamak, yoğunlaştırmak ve sindirim sırasında yeniden bağırsağa salgılanmaktır.

Safra Kesesi Nedir? 

Safra kesesi karın içerisinde karaciğerin alt tarafına yapışık olarak bulunan yaklaşık 10×3 cm. boyutlarında bir organdır. Karaciğerden salgılanan safra sağ ve sol safra kanalları aracılığıyla ana safra kanalına gelir. Ana safra kanalıyla safra kesesi arasında safra kesesinin içeriğini boşaltmasına yarayan kanal vardır. Ana safra kanalı pankreasın salgısını boşaltmaya yarayan kanalıyla birleşerek oniki parmak bağırsağına açılır. Safra kesesi karaciğerden salgılanan safrayı depolar ve yoğunlaştırır. Yemeklerden sonra safra içeriğini ana safra kanalına (o da on iki parmak bağırsağına ) boşaltarak besinlerin sindirimine yardımcı olur.

Safra Kesesi Taşı Niye Olur?

Toplumda safra kesesi taşı sıklığı %10 civarındadır. Safra taşlarının çoğu rutin X-ray filmlerinde görülmez, dörtte üçü kolesterol taşlarıdır. Kırklı yaşlarda, çok doğum yapmış kilolu kadınlarda diğer insanlara göre daha fazla görülür.

Karaciğer tarafından üretilen safranın bir kısmı safra kesesinde depolanır. Safra; kolesterol, lesitin, bilirubin, kalsiyum gibi maddeler içerir. Safra taşları genel olarak safrayı oluşturan kimyasal maddeler arasındaki mevcut dengenin bozulması sonucu oluşur. Ortamdaki çözünürlük azalır ve sıvı içerik aşırı derecede yoğunlaşır. Atılması gereken bazı maddeler kristalleşerek çöker ve tortu oluşturur.

Çöken kolesterol kristalleri veya kalsiyumlu tanecikler safra kesesi duvarından salgılanan jelatinöz madde ile birleşerek safra çamurunu meydana getirir. Uzun süren açlık dönemleri safra çamuru oluşumunu artırır. Safra kesesinin kasılıp gevşeme fonksiyonunun ve duvar iç yüzünden salgı fonksiyonunun bozulması taşa zemin hazırlar. Zamanla daha sert bir çekirdek oluşur ve safra taşı haline gelir.

Safra taşları için ailesel bir yatkınlık söz konusu olabilir. Fazla kilolularda, kırklı yaşlarda, kadınlarda ve çok doğum yapmışlarda safra taşları daha sık görülür. Safra kesesi taşlarının çoğu sarı-kahverengi renkte, kolaylıkla ezilebilen kolesterol taşları iken, az bir kısmı siyah veya kahverengi renkte, -bilinen katı, sert taş yapısında- kalsiyum ve bilirubin içeren pigment taşlarıdır.

Safra taşlarının kişiye rahatsızlık vermesi ve şikayetlere yol açması için kanal ağzında tıkanma yapması veya iç duvarda harabiyet yapacak büyüklüğe erişmesi gerekir. Safra taşların yol açabileceği 5 ana komplikasyon vardır. Akut kolesistit(safra kesesi iltihabı), Koledokolitiyazis(ana safra kanalı taşı), Safra taşına bağlı pankreas iltihabı, Safra taşı ileusu(bağırsak tıkanıklığı), Kolanjit(safra yollları iltihabı).

Safra Taşı Belirtileri Nelerdir?

Safra kesesinde taş belirtileri arasında şunlar yer alabilir:

• Mide bulantısı ve kusma.
• Aşırı terleme.
• Öğünlerden sonra aniden başlayan ve karnın üst bölgelerini etkileyen şiddetli ağrı.
• Sürekli üşüme hissi.

Safra taşı belirtileri bu şekilde sıralanabilir. Bu belirtilere ikincil rahatsızlıklar sonucu görülen şikayetler de eşlik edebilir.

Safra Kesesi Kanseri Tedavisi Nasıldır?

Op. Dr. İbrahim Karahan safra kesesi kanseri tedavisine dair önemli açıklamalarda bulundu. Dr. Karahan şöyle konuştu, “Safra kesesi kanseri tedavisinde uygulanacak yöntem cerrahidir. Yani cerrahi bir yöntemle çıkarılma esasına dayanır. Büyük çaplı bir ameliyat söz konusu ise karaciğerin bir kısmını almak lüzum görülebilir. Safra kesesi kanseri tanısı maalesef genellikle ileri evrelerde konulur. Bu nedenden dolayı da çoğunlukla ameliyat şansı elde edemeyebiliyorlar. İşte bu aşamada erken teşhis önemlidir. Erken teşhis edilen safra kesesi kanseri tedavisi başarılı bir şekilde sonuç vermektedir. Eğer ameliyat edilemeyecek derecede ileri evre bir hastalık söz konusu ise ağrıyı dindirecek bir takım işlemler yapılır. Radyolojik girişim, endoskopik işlemler veya ağrı tedavisi. Son dönemde sıcak kemoterapi ya da gelişim aşamasında olan akıllı ilaçların da tümörün ilerlemesini etkilediği bilinmektedir.” dedi.