Adet kanamasından hemen önce ortaya çıkan belirli fiziksel ve duygusal değişikliklerdir. Fiziksel değişiklikler arasında şişme, ödem, kilo alma, göğüslerde hassasiyet, karın şişmesi, sakarlık, ağrılı şiş el ve ayaklar, bitkinlik, bulantı, kusma, ishal, kabızlık, baş ağrısı, cilt sorunları veya solunumla ilgili sorunlar bulunabilir.
Duygusal değişiklikler, depresyon, alınganlık, endişe, gerginlik, ruh halinde değişkenlik, konsantre olmakta zorlanmak veya uyuşukluk şeklinde ortaya çıkabilir.
Kadınların yüzde 2-5’inde adet öncesi sendromu (premenstrüel sendrom - PMS) çok ciddi bir sorundur. Semptomlar adet döneminizin ortasında başlayabilir ve kanama başlar başlamaz sona erer. Aydan aya azalıp çoğalarak sürer ve 20’lerindeki ve 30’larındaki gibi kadınları daha fazla rahatsız eder. PMS a neyin sebep olduğunu pek bilen yoktur. Semptomlar hamilelik sırasında ve menopozdan sonra ortadan kalktığı için hormon seviyelerindeki dönemsel değişikliğe bağlanır. Stres, sorunu ağırlaştırır, ama temel neden değildir. Zaman zaman, PMS un duygusal durumlardan kaynaklandığı, pek haksızca ileri sürülür.
Teşhis
Bir doktor ancak, daha önceden bilinen bir adet öncesi sıkıntısı ise belirli bir semptomu PMS a yükleyecektir. Bu nedenle, doktorunuz kendisine danışmaya gelmeden önce birkaç adet dönemi, sıkıntılarınızı gözleyerek kaydetmenizi isteyebilir. Bütün semptomları, ilk dikkatinizi çektiği gün ve kaybolduğu gün de belirtilmek üzere, bir takvim veya günlüğe kaydedin. Adetinizin başladığı günü de yazın.
PMS atlanılması zor olmakla beraber, hiç belirgin zarara sebep olmadığından tehlikeli kabul edilmez. Menopozla ortadan kalkar. (Hatta genellikle daha önce kendi kendine yok olur). Öte yandan PMS in bazı semptomları tedavi edilebilir.
Tedavi
İlaç - PMS'u tedavi için kullanılan ilaçların tümü kadınların çoğuna iyi gelmese bile, kişisel tepkiler farklılık gösterdiği için, her biri kadınların bir kısmına yardımcı olur.
Vücudunuzda su toplanması ve şişmeyi azaltmak için doktor diüretik (su atıcı) önerebilir. Şişmenin getirdiği sıkıntı nedeniyle diüretikle bağımlı hale gelmek hatta daha kuvvetli bir şeyler aramak olasıdır. Doğum kontrol hapı kullanabilirsiniz, ancak onlar semptomları azalttıkları kadar artırabilirler de. Çok şiddetli tedirginlik, alınganlık halinde müsekkinler, kendileri de bir risk oluşturmalarına rağmen, yardımcı olabilirler. Deneme üzere progesteron verilebilir. Adet kanamasından 10 gün önce verilecek düşük dozda progesteron, üretkenliği etkilemediği gibi, kontrol işlevi de yapmaz. Ancak, ayın 15-20 günü alınacak yüksek dozda progesteron, döllenmeyi önler ve kısırlığa neden olabilir. B6 vitamininin türevleri geniş çapta kullanılmaktadır ama etkili olduklarını belirtecek delil yoktur, ayrıca bu vitaminin büyük dozları tehlikelidir.
Beslenme ve Egzersiz
Adet tarihinizden birkaç gün önce tuzu keserseniz, şişme ve ödemi azaltabilirsiniz. Kafeinden uzaklaşabilirseniz huzursuzluk hissiniz hafifleyebilir ve göğüslerinizdeki hassasiyet daha az olur. Birçok kadın, muhtaç oldukları bir zamanda kendilerine duygusal bir destek sağlayan egzersizlerin yararlı olduğunu söylüyor.
Sadece bazen hafif PMS yaşayan kadınlar, birkaç ay semptomları kaydetmenin kendilerine yeterince yararlı olduğunu fark ettiler. Problemin önceden bilindiği ve kısa süreli olduğu açıkça ortaya çıkınca PMS’a katlanmak daha kolaylaştı.