Kalp Sağlığı, Ağız Sağlığından Mı Geçiyor?

Kalbiniz için sağlıklı bir biçimde besleniyor ve düzenli spor yapıyor olabilirsiniz. Ama diş hekiminizi son zamanlarda hiç ziyaret ettiniz mi? Zira dişlerinizin ve diş etlerinizin durumu, diğer sağlık alışkanlıklarınızdan bağımsız olarak kalp ve damar sağlığınızı etkileyebilir. Burada dikkat edilmesi gereken, yaygın bir problem olan dişeti (periodontal) hastalığıdır.. Diş Hekimi Alper Çıldır ve Pediyatrik Kardiyoloji Uzmanı Dr. Resmiye Beşikçi, diş sağlığı ve kalp sağlığı arasındaki ilişkiyi anlattı.

Dişeti hastalıkları (Periodontal) ve kalp hastalıkları arasında doğrudan bir ilişki olduğu henüz kesin olarak kanıtlanmasa da hekimler, ağız sağlığı ile kalp-damar sağlığı arasında önemli bir bağ olduğuna inanmaktadırlar. Nitekim Centers for Disease Control and Prevention tarafından yürütülen ve "Stroke" dergisinde yayınlanan bir epidemiyolojik çalışmada, ileri derecede diş kaybı ile kalp krizi ve inme arasında bir ilişki bulunmuştur.

Periodontal hastalık, plak birikmesi ile oluşan kronik dişeti enfeksiyonudur. Nüfusun çoğunluğunda periodontal hastalığın basit bir şekli olan ve dişetlerinin kızarması ile iltihaplanma ortaya çıkar. Bu iltihaplanma tedavi edilmezse bir süre sonra "periodontitis" (dişlerin etrafındaki kemik dokusunda ve diş köklerinde ciddi enfeksiyona sebep olan ) hastalığına dönüşebilir.

Bu durum, plak birikiminin arttığı ve plaktaki bakterilerin ortaya çıkardığı toksinlerin bağışıklık sistemini uyarması sonucu iltihabi yanıt oluşturmasıyla ortaya çıkar. Enfeksiyona karşı savaşmak için, vücut dişetlerini beyaz kan hücreleri ile bombardımana tabii tutar. Bakterilerden çıkan toksinler beyaz kan hücrelerinden çıkan maddeler, dişleri yerinde tutan destekleyici dokuların ve kemiğin yıkımına neden olur. Sonuç dişlerin kaybıdır.

Periodontal bakteriler ve bunların oluşturduğu toksinler damar sağlığı üzerinde de olumsuz etkiye neden olabilir. Tüm organlarda olduğu gibi dişetlerinin kronik iltihabi hastalıklarının da kandaki iltihap göstergelerini yükselttiği (özellikle hCRP) ve bu maddelerin de uzun dönemde koroner damar daralmalarında rol oynadığı bilinmektedir.

Diş Sağlığı, Doğumsal Kalp Hastalığı Olanlarda Önem Kazanıyor

Diş sağlığı genel anlamda herkes için önemli olmakla birlikte özellikle doğumsal kalp hastalığı olan çocuklarda ve kalp kapak rahatsızlığı olan erişkinlerde çok daha büyük önem kazanmaktadır. Çürük dişlere yapılacak olan müdahale sırasında oluşacak bakteriyemi, "endokardit" adını verdiğimiz kalp ve damarların iç yüzeyini örten tabakanın enfeksiyonuna neden olabilir. Endokardit, uzun süreli hastanede yatarak antibiyotik tedavisi gerektiren ve ölüm riski taşıyan son derece ciddi bir klinik tablodur.

Diş sağlığına dikkat edilmediği takdirde oluşan çürük dişlerin dolgu ya da çekimi sırasında hatta bazen sadece diş fırçalama sırasındaki oluşan kanamalarla kan dolaşımına karışan enfeksiyon etkenleri kalpteki sorunlu bölgeye ulaşıp burada çoğalarak ciddi bir kalp enfeksiyonuna sebep olabilirler.

Endokardit adı verilen bu tehlikeli klinik tablodan korunmak için riskli kabul edilen kalp hastalığı olan bireylere diş tedavileri öncesinde enfeksiyondan koruyucu antibiyotik verilmektedir. Ancak elbetteki en ideali ağız ve diş bakımının çok iyi yapılıp diş çürümelerinin ve dişeti hastalıklarının önlenmesidir. Bu nedenle endokardit riski taşıyan (Kalp ameliyatı geçirmiş olsun ya da olmasın) doğuştan kalp hastalığı olan çocuklara ve kalp kapak hastalığı bulunan (özellikle de yapay kalp kapağı takılan) erişkinlere ağız ve diş bakımının kalp sağlıkları açısından da ne kadar önemli olduğu anlatılmaktadır.