Hastalığın diğer isimleri: podagra, damla hastalığı, nikris. Pürin adı verilen ve bir madde ile ilgili meydana gelen sorunlar nedeni ile gelişen bir hastalıktır.
Metabolik ve renal adı verilen iki tip gut hastalığı vardır. Metabolik olarak adlandırılanda; pürinli maddelerin fazla yapımı, renal tipinde ise pürinli maddelerin böbreklerden yetersiz düzeyde atılması söz konusudur.
Her iki durumda da vücutta artan pürin maddesi sonunda ürik asite (ürat) dönüşür ve vücutta ürat miktarı artar. Kanda artan ürat eklemlerde, deride, eklem kılıflarında ve kulak kepçesinde birikir. Bunlara tofus adı verilir.
Hastaların %90’ından fazlası erkektir. Ayrıca yaş ilerledikçe kandaki ürik asit miktarı artar. Zamanla beyin ve böbrek damarlarında sertleşme ve darlık meydana gelebilir. Gut hastalarında böbrek taşı gelişimi sıktır.
Gut hastalığının tanısının konulabilmesi için; dokularda ürat kristalleri birikmeli ve en az bir eklemde artrit meydana gelmesi gerekir. Yani kanda ürik asit miktarının artması tek başına gut hastalığı tanısı koydurmaz. Hastalık akut ataklarla seyreder.
Ailevi bir durum söz konusudur. Aşırı beslenme ve alkol bu hastalığın gelişmesine katkıda bulunur. İlk ortaya çıkışı ve ilk gut atağı genelde ayak başparmağının ilk ekleminde ortaya çıkar. Eklem şiş, üzerindeki deri kırmızı-leylak rengi karışımı ve son derece ağrılıdır.
Atakların Tedavisi
Hasta yatak istirahatine alınır ve kolşisin, antiinflamatuvar, kortikosteroid grubu ilaçlar kullanılır.
Ataklar Arasında Yapılacak Tedavi
Gut krizi tedavi edildikten sonra; soğuk ve rutubetten korunmalı, günde 2-3 litre su içilmeli ve kilo vermeye çalışılmalıdır.
Diyet
Bol miktarda pürin içeren sakatatlar, konserve balıklar ve diğer deniz ürünleri, et suları alınmamalıdır. Diğer beyaz etler ve sığır eti az miktarda alınabilir. Alkol kesinlikle zararlıdır. Çay, kahve ve kakaoda az miktarda pürin bulunur, bunlar az miktarda alınabilir. Baklagiller de bol miktarda pürin içerir, bu nedenle alınmaz. Pirinç alınabilir, tereyağında pürin yoktur.
Ürik Asit Yapımını Azaltan İlaçlar Kullanılır: Allopürinol
Ürik Asit Atılımını Arttıran İlaçlar Kullanılır: Probenesid, Sulfinpirazon
Ürik Asit Normal Değerleri:
- Erkeklerde: 2.5 - 8.0 mg / Dl
- Kadınlarda: 1.5 - 6.0 mg / Dl