Eller Yıkanmalı Dediği İçin Ödediği Büyük Bedel

Bu hikâye, fikirleri ile pek çok hayatı kurtarabilecek ve sayısız kadın ve yenidoğanın ateşli ve ıstırap verici ölümlerinden kurtaran bir adamın gerçek hikâyesidir.

Günümüzde hastalık ve enfeksiyona mikropların neden olabileceği artık bilinmektedir. Modern tıp hastalıklara sebep olan mikrop teorisinin Louis Pasteur tarafından doğrulanması ve İngiliz cerrah Joseph Lister'in çalışmaları ile kanıtlanması ile öğrenebilmiştir. Ancak bu iki değerli bilim adamından daha önce, Macar doktor Ignaz Semmelweis (1818-1865), tıp camiasına, muayenehanelerindeki ölüm oranlarını sadece ellerini yıkayarak azaltabilecekleri şeklindeki o zaman herkese tuhaf gelen teklif sundu.

Semmelweis'in gözlemleri zamanın yerleşik bilimsel ve tıbbi görüşleriyle çelişiyordu ve fikirleri tıp camiası tarafından reddedildi.

Her Şey Viyana'daki General Hospital'daki Doğum Kliniğindeki Yeni İşine Geldiğinde Başladı

Hastanede iki doğum servisi vardı. Birinde tamamı erkek doktorlar ve tıp öğrencileri, diğerinde ise kadın ebeler görev yapıyordu. Doktorların ve tıp öğrencilerinin görev yaptığı klinikteki hamile kadınların, ebeler kliniğindeki hamile kadınlara göre yaklaşık beş kat daha fazla öldüğünü keşfetti. Bunun sebebini bulmak için uğraştı en sonunda iki klinik arasında büyük farkı keşfetti. Doktor koğuşu ile ebe koğuşu arasındaki en büyük fark, doktorların otopsi yapması ve ebelerin yapmamasıydı.

Büyük Keşif

Semmelweis, doktorların ve öğrencilerin kesip ayırdıkları kadavralardan ellerine bulaşan parçacıkların, bebekleri doğurttukları sırada kadınlara bulaşarak enfeksiyona neden olduğunu keşfetti.

Hemen tıbbi personele ellerini ve aletlerini sadece sabunla değil, klor solüsyonuyla temizlemeye başlamalarını emretti. Klor, bugün bildiğimiz gibi, var olan en iyi dezenfektandır. Yöntem gerçekten etkiliydi. Doğum yapan kadınların ölüm oranı neredeyse 10 kat azaldı.

Ignaz Semmelweis’in Meslektaşlarının Birçoğu Bulgularına Kuşkuyla Baktı

Bir kere, doktorlar üzgündü çünkü Semmelweis'ın hipotezi, kadınlara lohusa humması onların eliyle bulaşıyordu. Kirli ellerin lohusalık ateşine sebep olmasını asla doğru bulmuyorlardı. Hastane müdürü keşfi beğenmedi. Genç doktor Viyana Hastanesi'ndeki işini kaybetti.

Dr.Semmelweis, elde ettiği sonuçları, saygın bir kurum olan Viyana Tıp Cemiyeti’nde doktorlara anlattı. Ama büyük tepki çekti. Doktorları ‘’küçük düşüren’’ bu önermeyle onları hem çok sayıda kadının ölümünden sorumlu kılmış, hem de daha eğitimli oldukları halde ebelerden daha başarısız göstermiştir.

Meslektaşları Semmelweis'ın bulgularına şüpheyle yaklaşmakla kalmaz, acımasızca alay ederek, ona ‘’şarlatan’’ derler. Çok düşmanca davranıp dışlarlar. Viyana hastanesinde, kendi altında çalışan doktorlar bile el yıkamayı bırakır.

Dr. Semmelweis’in  Psikolojik Dengesi Bozuluyor

Onunla alay eden doktorlar arasında doktor elinin ve alet edevatın hastanın vücudunda en derinlere indiği invaziv cerrahi uygulamalardan önce bile ellerini yıkamak için bir neden görmeyen doktorlar vardı. Onu eleştiren ve alay eden doktorlar "son derece polemikçi ve son derece saldırgan olduklarından Semmelweis psikolojik dengesi buna tahammül gösteremedi.

Meslektaşları tarafından reddedilmesi ve sürekli eleştiriler alması Semmelweis'in zihinsel sağlığını etkiledi. 1860'lı yıllarda depresyona giren Semmelweis, halkın arasında garip tavırlar sergilemeye başladı.

1865'te Akıl Hastanesine Kapatılması ve Trajik Sonu

Akıl hastanesinde gardiyanlar tarafından acımasızca dövüldü. 14 gün sonra sağ elinde dayak nedeniyle oluşmuş olabilecek kangrenli bir yara nedeniyle ölümcül bir komplikasyon olan sepsisten 13 Ağustos 1865’te  47 yaşında öldü.

Çalışmaları Louis Pasteur'ün mikrop teorisini geliştirmesine yol açtı. Ölümünden kısa bir süre sonra, İskoç cerrah Joseph Lister, bulaşıcı hastalıkları durdurmak için elleri ve cerrahi aletleri dezenfekte etmeyi önerdi.