Gülden Gelen Sağlık

Yıllardır tıpta tedavi edici etkisi sebebiyle kullanılan kokulu gülleri bugünkü tıbba tanıtmak ve tıp tarihindeki bu serüveni günümüze taşıyan Prof. Dr. Ayten Altıntaş, Maestro Yayıncılıktan "Gül, Gülsuyu, Tarihte, Tedavide ve Gelenekteki Yeri" isimli kitabını çıkarttı. Gül geleneğinin tarihimizdeki vazgeçilemez önemine de değinilen kitap hakkında Altıntaş şunları söyledi: "Isparta'daki gülcülüğümüzün bugünkünden daha iyi düzeye ulaşabilmesi için bir şeyler yapabilmekti. Bugün dünyadaki en önemli gül üreticisi olan Türkiye, yarınlara daha büyük girmeliydi. Onu bekleyen tehlikeleri tarihimizin binlerce yıllık tecrübelerinden faydalanarak aşabilirdik. Kendi birikimimiz, kültürümüz ve geleneklerimizle bunu başarabileceğimize inanarak, çorbada tuzum olsun istedim.

Isparta'da gülle hazırlanan kozmetik malzemelerini gördüğümde çok heyecanlandım. Gülün tarihinde, güzellik için kullanılışının önemli bir yeri var. Gül, her coğrafyada güzelliğine önem veren kadınların baş tacı olmuş. Romalı soylu hanımlar, her gece kullandıkları güzellik malzemeleri için Mısır'dan gemiler dolusu gül getirtmişler. Isparta'nın yetiştirdiği güllerden kendi güzellik malzemelerini imal etmesiyle gül kozmetiğe geri dönmüş. Isparta'da, çeşitli güzellik malzemeleriyle dolu dükkânlar ve doğal gül yağı ile hazırlanan kozmetik ürünlerinin her gün artması, gelecek için ümit veriyor. Gülü fark etmek yetmez, gülü fethetmek lazım."

İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Deontoloji ve Tıp Tarihi Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Ayten Altıntaş, “Gül, Gülsuyu, Tarihte, Tedavide ve Gelenekteki Yeri” ile ilgili Esra Öz'ün sorularını yanıtladı.

Kitabınızı yazmaktaki etken nedir?

Osmanlı tıbbındaki tıbbi bitkileri çalışırken kokulu gülün önemli bir ilaç olduğunu fark ettim ve bu konuda çalışmalarımı yoğunlaştırdım. Bu çalışmalarım sırasında bizim geleneğimizde gülün çok önemli bir yeri olduğunu ve gül çiçeğinin insan belleğinde çok önemli bir yeri olduğunu da anladım. Bütün bu bilgilerin bugüne taşınması amacıyla belgelere dayanan bu kitabı hazırladım.

Kitapta vermek istediğiniz mesaj nedir?

"Gül, Gülsuyu, Tarihte, Tedavide ve Gelenekteki Yeri" isimli bu kitap Türkiye'de bu konuda yazılan ilk kitaptır. Bu sebeple her bilginin kaynağı hemen altta verildi. Kitap istek üzerine İngilizceye de çevrildi. Kendimize özgün bilgileri kapsadığı için Yurtdışında da önemli bulundu. Bu kitap kokulu gülün bir ilaç olarak önemine değinirken, gülsuyunun tıpta ve geleneğimizdeki önemli yerini vurgulamaktadır. Gülün parfüm olarak kullanılması da çok önemlidir. Bu koku serüveni de kitapta anlatılmıştır. Özellikle güzelleşmek amacıyla gül ürünlerinin kullanılması da belgelere dayanılarak kitapta yerini almıştır. Kitabın yazılmasındaki en önemli etken de Türkiye ve özellikle Isparta ve civarının kokulu gül üretmede dünyanın çok önemli bir yerini işgal etmesidir. Senede 10 bin ton kokulu gül üretilen Türkiye bu ürününün önemini kavramasını istedim. Bugün sadece parfüm dünyası için hazırlanan gülyağı için üretilen bu güllerin gelecekte tedavide, kozmetikte de kullanılması amacımdır.

Bu kitapta senelerin süzgecinden geçmiş bilgileri aktardım. Gülün uzun soluklu serüveninde Gül her zaman “Sevgi ve Güzellik” sembolü olmuştur. Gül İslam Dünyası için de çok önemli. Hz. Muhammed'in sembolü, kokusu onun kokusudur. Güller artık kokmuyor, O şık çiçekçilerin vitrinlerini süsleyen güllerin kokusu yok, gül kokusundan hoşlanmayan hatta o kokuyu tanımayan bir nesil var şimdi. İnsanlık belleğindeki gülü yitirmiş. Elinizdeki kitap bu belleğe ufak bir uyarı yapmayı amaçladı.

Okurlarınıza iletmek istediğiniz bir mesaj var mı?

Okurlara kokulu gülü tanımalarını ve ne kadar önemli bir çiçek olduğunu fark etmelerini istiyorum. Gülün tarihinin insanlık tarihinden önce başladığını ve tarihin her döneminde çok önemli bir yerde olduğunu anlattım. İslamiyet'te de çok önemli bir yeri olduğu, Hz. Muhammed'in sembolü olduğu, bu sebeple kültürümüzdeki önemli yeri belirtilmiştir. Kokunun insanın serüvenindeki önemli yerini ve burada gül kokusunun önemi anlatılmaktadır. Kokulu gülün Osmanlı Tıbbındaki yeri ve nerelerde kullanıldığını kaynaklarıyla burada göreceksiniz. Kokulu gülün Isparta'ya gelişi, bu ziraatı başlatan İsmail Efendi ve sonraki gelişmeleri kaynaklara dayanarak bu kitapta bulacaksınız. Bu kitap her yönüyle kokulu gülün önemini belgelere dayanarak anlatmaktadır.

Gülle ilgili her şey bizden bir parça. Özellikle kokulu gül; “hem güzellik, hem sağlık hem de geleneklerimizi hatırlatmalı” diye düşünüyorum. En küçük taşra evlerinden, şehirlerarası otobüslere kadar elinize kolonya döküldüğünde, bunu gül suyu ikramının alkollenmiş şekli olarak düşünürseniz, bu kitap amacına ulaşmış demektir.