Mamografi, radyolojide yaygın olarak kullanılan çok değerli bir görüntüleme metodudur. Mamografi de aslında X ışını kullanan bir çeşit röntgendir. Normal röntgene kıyasla biraz daha farklı enerjiye sahip, filtre edilmiş X ışınları ve küçük odak boyutu -röntgen tüpünden ışın çıkan ayarlanabilir açıklığa odak denir, mamografide 0.1-0.3 mm gibi küçük odak çapları kullanılır- sayesinde oldukça detaylı, çözünürlüğü yüksek görüntüler elde edilir.
Mamografi Nasıl Uygulanıyor?
Meme dokusu plastik bir baskı aletiyle film kasetinin bulunduğu bölüm arasına sıkıştırılıp sabitleştirilir ve ardından Mamografi tetkiki gerçekleştirilir. Günümüzde meme kanserinin çok yaygın olması nedeniyle, Mamografi büyük bir önem taşır. Meme kanserinin tedavisi ancak erken tanı ve tedaviyle mümkündür ve bu kanserin erken teşhisinde en etkin yöntem mamografidir.
Mamografi Neden Çok Önemli?
Meme kanserinin en erken bulgusu olan küçük kireçlenme odaklarını gösterebilen tek görüntüleme metodu mamografidir. Meme kanserinin büyüyüp ele gelecek şekilde kitle ya da meme cildinde değişiklik oluşturmasıyla, elle veya gözle hasta tarafından fark edilmesi, kanserin oluşmasından yıllar sonraya denk gelir. Yani, bu aşamaya gelmiş bir meme kanserinin vücuda yayılması için, yeterince uzun bir süre geçmiş demektir. Bu nedenle kanserin başlangıç aşamasında yakalanması büyük önem taşır.
Gelişmiş ülkelerde 40 yaşını aşmış bayanlarda rutin olarak mamografiyle meme kanseri taraması yapılır. Ülkemizde eskiye kıyasla kontrol amaçlı mamografi çektiren bayanların sayısında artış vardır. Ancak toplum genelinde bu oran yine de çok düşüktür.
Mamografi Ne Sıklıkta Uygulanmalı?
Hiçbir şikayeti olmasa da kadınlar 35-40 yaşlarında temel oluşturacak bir mamografi çektirmeli. 40 yaşından sonra 2 yılda bir, 50 yaşından sonra ise her yıl düzenli olarak mamografi kontrolleri yaptırmalıdır. Kontrol amaçlı mamografi çektiren kadınlar önceki mamografi filmlerini de yanlarında bulundurmalı.
Bu şekilde eski filmlerle yenileri kıyaslanarak, olası değişiklikler fark edilebilir. 35 yaşın altındaki kadınlarda, meme dokusundaki süt bezlerinin yoğunluğu nedeniyle, mamografi yeterince bilgi vermez. Bu yaş grubunda meme kanseri sıklığı da oldukça azdır. Bu nedenle özel bir şikayet yoksa, genç kadınlarda mamografi, hem radyasyon verilmesi, hem de tanısal değerinin düşük olması nedeniyle, rutin olarak uygulanmaz. Genç bayanlarda meme sorunlarının aydınlatılmasında ultrasonografi genellikle yeterli olur.