Askorbik asit olarak da bilinen C vitamini vücudumuzda çok küçük miktarlarda bulunan en önemli mikro besinlerden biridir, ancak önemi çok yüksektir. İnsan vücudunda sentezlenmez (çoğu memelinin aksine) ve bu nedenle birçok biyokimyasal reaksiyonun ve savunma mekanizmasının düzenleyicisi olduğu için gıda ile birlikte verilmelidir.
C vitamini, dış ortamda son derece dengesizdir ve ısıtıldığında hızla bozulur. Örneğin, sebze veya meyveleri kaynatırken, yemekleri pişirirken, sadece 2-3 dakikada neredeyse tamamen çöker. Ek olarak, C vitamininin yok edilmesi, bulaşıkların ve ev aletlerinin metal yüzeyiyle kolaydır. Beslenme durumu hesaplanırken, yemeklerde C vitamini kaybı % 50 olarak kabul edilir. Hızlı dondurulmuş gıdalardaki askorbik asit miktarını önemli ölçüde etkilememesine rağmen, korunması daha fazla buz çözme ve mutfak işleme koşullarına bağlı olacaktır. Elma, patates, lahana ve diğer sebze ve meyvelerin depolanması sırasında C vitamini gözle görülür bir şekilde yok edilir ve 4-5 aylık depolamadan sonra (uygun koşullar altında bile) içeriği % 60-80 oranında düşer.
C vitamini, ince bağırsakta iyi emilir ve oradan serbestçe dolaştığı, tüm organlara ve dokulara dağıldığı kan dolaşımına girer. İnsan vücudunda C vitamini, çeşitli biyokimyasal reaksiyonlara katılır, örneğin, kan damarlarının, kemiklerin, tendonların işlevselliğini ve stabilitesini sağlayan bağ dokusunun ana yapısal proteini olan kolajen sentezinde.
C vitamini, nörotransmiterlerin sentezinde önemli bir rol oynar. Norepinefrin, serotonin ve ayrıca bazı uzmanların C vitamininin metabolizması üzerindeki yararlı etkisini açıklamaya çalıştıkları kolesterolden safra asitleri.
C vitamini bir antioksidandır, proteinlerin, yağların, DNA'nın ve hücrelerin RNA'sının, hayati aktiviteleri sırasında sıklıkla hücrelerde oluşan serbest radikallerin zararlı etkilerinden doğrudan korunmasını sağlar. C vitamini, vücudun önde gelen antioksidanı olan indirgenmiş glutatyon seviyesini destekler ve biyokimyasal düzeyde serbest radikallere, toksinlere ve ağır metallere karşı koruma sağlar. Ayrıca C vitamini, diğer mikro besin ve vitaminlerin metabolizması üzerinde önemli bir etkiye sahiptir.
C Vitamini Eksikliği
C vitamini, insan vücuduna esas olarak bitkisel gıdalar yardımı ile girer. Uygun miktarlarda tüketildiğinde, C vitamini alımı sağlıklı bir kişinin fizyolojik ihtiyaçlarını karşılayacak hatta onları aşacaktır ki bu bir sorun değildir, vücut idrarda fazla C vitamini dışarı atacaktır.
C vitamini eksikliği en yaygın vitamin eksikliğidir. Bunun nedeni iki ana sorundur: taze sebze ve meyvelerin tüketiminde azalma ve bitkilerin belirli kısımlarının kullanıldığı gıda ürünlerinin yüksek derecede teknolojik işlenmesi. Gerçek şu ki, meyvenin farklı kısımlarındaki C vitamini içeriği aynı değildir. Kabukta, dış tabakalarda, posa, yaprak sapı, sapta olduğundan daha fazla yapraklarda birikir. C vitamini eksikliğiniz olduğunu düşünüyorsanız C vitamini takviyelerini de tercih edebilirsiniz.
C Vitamini Yönünden Zengin Besinler
Bazı yiyecekler C vitamini emilimini engelleyen bir anti-vitamin içerir. Kabak ve salatalıklarda önemli miktarlarda bulunur, ancak ısıl işlem (örneğin pişirme) bu enzimi etkisiz hale getirir.
C vitamini bakımından bir yetişkinin fizyolojik ihtiyacı günde ortalama 90 mg'dır. Bu miktar 225 gram limonda veya sadece 45 gram siyah frenk üzümü içinde bulunur. Modern yaşam koşullarında gerçek C vitamini ihtiyacı bu seviyeden çok daha fazladır, bu nedenle ek olarak güçlendirilmiş yiyecekler ve yemekler çok önemlidir. Ürün etiketini dikkatlice inceleyerek bunu öğrenebilirsiniz. Kural olarak meyve, meyve ve sebze sularını, sıvı süt ürünlerini, konserve yiyecekleri hayatınızda daha fazla bulundurun.
Hamilelik, emzirme döneminde, soğuk iklim bölgelerinde yaşarken, zararlı çalışma koşullarına sahip bir işyerinde çalışırken ve yabancı kimyasal yük (örneğin, sigara içmek) ile muhatap iseniz ek C vitamini almanız gerekir.
C Vitamini Yönünden Zengin Besinler:
- Kuşburnu
- Dolmalık biber
- Frenk üzümü
- Maydanoz
- Dereotu
- Brüksel lahanası
- Beyaz lahana
- Karnabahar
- Patates
- Domates
- Elma
- Ananas
- Turunçgiller
Günlük Olarak Alınması Gereken C Vitamini Miktarları
- 0-6 ay 40 mg
- 7–12 ay 50 mg
- 1–3 yaş 15 mg
- 4–8 yaş 25 mg
- 9–13 yaş 45 mg
- 14–18 yaş (kız) 65 mg
- 14–18 yaş (erkek) 75 mg
- Yetişkin (kadın) 75 mg
- Yetişkin (erkek) 90 mg
- Hamileler 80-85 mg
- Emziren Anneler 115-120 mg
Yorum Yap
Misafir olarak yorum yapıyorsunuz. Giriş Yap
Yorumunuzun kontrolden geçtikten sonra yayınlanacaktır.